Do budowy murowanej szkoły wieś przystąpiła w 1893 r.  w pierwotnych zamiarach miała być to szkoła dla trzech wsi: Łoniowej, Niedzwiedzy  i Dołów.   Budowę prowadzono własnym kosztem, ponieważ rozpoczęto ją bez zatwierdzonego planu i kosztorysu przez Krajową Radę Szkolną.   w 1895 r. budynek wybudowany był w "stanie surowym", zadaszony. Wtedy to wsie Doły i Niedzwiedza zrezygnowały z tego zamierzenia ( do tej pory nie partycypowały w kosztach- cała budowa prowadzona była  na  koszt Łoniowej), miejscowość Doły postawiła dla siebie budynek drewniany szkolny w Dołach, Niedzwiedza wynajęła salę do nauki i mieszkanie dla nauczyciela wśród własnych mieszkańców. Łoniowa, pozostała sama, z wielkimi  trudnościami budowę wykończyła. Koszt wystawienia samego budynku szkolnego wynosił 3057 zł reńskich. Kwotę 2632 zł r. wieś wyłożyła sama, pozostałą kwotę otrzymano od  Rady Szkolnej Okręgowej (200 zł r.), p. Gotza z Okocimia (200 zł r.), od Najjaśniejszego Pana Cesarza Monarchii Austrowęgierskiej ( 100 zł r.), p.p. Janiny i Teodory Korytowskich- właścicielek dworu w Łoniowej ( 25 zł r.).   Całą budowę nadzorował i wykańczał ówczesny naczelnik gminy Łoniowa - p. Wojciech Musiał wraz z Jakubem Musiałem i Józefem Rylewiczem.

W dniu 15.10.1896 r. szkoła została oddana do użytku publicznego i poświęcona przez ks. Michała Mikę - proboszcza z Porąbki Uszewskiej.  W uroczystości oprócz mieszkańców z Łoniowej  i okolicznych wsi uczestniczyli także zaproszeni goście: inspektor okręgowy p. Stanisław Pallan, ks. J. Gawroński- wikary z Porąbki Uszewskiej, przyszły katecheta szkolny, p.p. Teodora i Janina Korytowskie - właścicielki dworu w Łoniowej, p. Ludmiła Czyńska - poczmistrzyni z Porąbki Uszewskiej. p.p. Ziętkiewicz i Musiał- kierownicy szkół z Dębna i Złotej oraz p. Mieczysław Jan Sobieski - mianowany nauczyciel na kierownika szkoły w Łoniowej.

Była to szkoła 1-klasowa, a na pierwszy rok szkolny zapisało się 138 dzieci ( na 154 zobowiązanych). Naukę rozpoczęto 16.10.1896 r.

1.04.1901 r. na miejsce p. Mieczysława Sobieskiego mianowany zostaje p. Wojciech Rodak  jako kierownik szkoły oraz druga nauczycielka p. Teofila Kiełbasówna.

d września 1902 r. Szkolna Rada Okręgowa przekształciła szkołę w  Łoniowej z 1-klasowej na 2- klasową.

Od 1.08.1903 r.  kierownikiem szkoły został  mianowany p. Michał Galus a jego żona p. Bogumiła Galusowa na nauczycielkę.

Kierownik zabrał się energicznie do porządków wokół budynku szkolnego, rygorystycznie pilnował frekwencji szkolnej, domagał się dobudowania 2 sal szkolnych. Mieszkańcy wsi oskarżyli nauczyciela o bicie dzieci w szkole. Skargi wnoszone były do Starosty i do  Okręgowej Rady Szkolnej. Gdy to nie odniosło skutku zarządzono strajk ( pierwszy strajk szkolny w Galicji)- nie posyłając dzieci do szkoły i domagając się przeniesienia nauczycieli do innej szkoły.

Po wizytacji przez inspektora p. E. Jasiewicza, rozmowach z rodzicami, dziećmi, nauczycielami  państwo Galusowie sami poprosili o przeniesienie na inną równorzędną posadę. W miejsce ustępujących nauczycieli mianowany zostaje  na kierownika szkoły p. Jan Bartosz z dniem 11 lutego 1905 r.

W tym okresie szkoła była punktem centralnym wsi, skąd promieniowała na wszystkie strony oświata i kultura. Nauczyciele bardzo czynnie włączali się w uroczystości państwowe i kościelne:

• aktywny udział w jubileuszowym nabożeństwie za papieża Piusa X ( 25 listopad 1908 r.),
• uroczystość jubileuszowa na cześć Najjaśniejszego Pana Franciszka Józefa I ( 2 grudzień 1908 r.),
• uroczysta rocznica Powstania Listopadowego ze śpiewami patriotycznymi ( 22 listopad) - obchodzono tę rocznicę corocznie,
• uroczyste otwarcie czytelni Krakowskiego Towarzystwa Oświaty Ludowej - staraniem p. Stanisława Jasińskiego połączone z obchodami 50 rocznicy śmierci Juliusza Słowackiego,
• 3 Maj i Wiec Oświatowy ( 5 maj 1910 r.) - na tym wiecu uchwalono i przesłano na ręce bpa Bandurskiego prośbę do Jego Świątobliwości Ojca Św. o rozpoczęcie procesu kanonizacyjnego Błogosławionej Jadwigi- Królowej Polski, zmarłej przed 500 laty,
• wycieczka miejscowej ludności do Krakowa ( 5 lipiec1910 r.),
• obchód rocznicy grunwaldzkiej, w czasie którego usypano kopiec i wstawiono drewniany krzyż- dla upamiętnienia 500-lecia bitwy pod Grunwaldem( materiał na krzyż został zakupiony ze składek złożonych przez  dzieci szkolne) - uświetniony deklamacjami  i śpiewem dzieci, a także wiele innych przedsięwzięć o mniejszym znaczeniu.

                 Spokojne lata rozwoju kultury, oświaty i samej wsi przerwała brutalnie I wojna światowa.

Od września  do 3 listopada 1914 r. nauka nie odbywała się z powodu przemarszu wojsk austro-węgierskich.  W dniu 4 listopada naukę rozpoczęto, ale już w11 listopada ponownie przerwano z powodu inwazji wojsk rosyjskich. Po trzech tygodniach wojska te wyparte zostały aż nad Dunajec, a w Łoniowej ( m.in. w budynkach szkolnych ) stacjonowały wojska i do końca czerwca 1915 r. nauka nie odbywała się. 

Od września  1915 r. naukę ponownie rozpoczęto. Na tych terenach więcej walk nie było do końca wojny; miejscowa ludność wyczekiwała wyzwolenia spod zaborów, żyjąc swą codziennością. Nauka odbywała się bez większych wydarzeń do końca wojny.

22 lutego 1922 r. umarł kierownik szkoły p. Jan Bartosz. Odszedł bardzo zasłużony nauczyciel dla tutejszej wsi. 

Do końca roku szkolnego obowiązki kierownika szkoły pełniła p. Aniela Hudyczanka. Od września   1922 r stałym kierownikiem został p. Benon Topiałkowski, który pełnił tę funkcję do sierpnia 1927 r.

Nowy rok szkolny 1926/27 rozpoczął się kolejnym ( drugim ) strajkiem  szkolnym mieszkańców wsi, naukę rozpoczęto dopiero 1 listopada 1927 r.  Przyczyny strajku nie są znane. Kierownik otrzymał urlop do końca roku szkolnego, a obowiązki kierownika pełniła  tymczasowo p. Stanisława Pluskwianka aż do 15 września 1927 r. - kiedy mianowany został p. Klemens Gębka.

Od lipca 1928 r. kierownikiem szkoły został p. Jan Jabłoński, który tę funkcję sprawował do 1 lutego 1941 r., a p. Aniela Jabłońska jako nauczycielka uczyła od 1 lipca 1929 r.

Przez okres ten zauważyć można ponowny rozkwit  wsi pod względem kulturalnym, oświatowym  jak również gospodarczym. Dużo uwagi poświęcał p. Jan Jabłoński remontom budynków szkolnych, drenacji terenu wokół budynku, sadzeniu drzew owocowych i innych.

W salach szkolnych i w czytelni odbywały się odczyty p. Jabłońskiego z okazji świąt narodowych, kościelnych, obchodów rocznic Powstania Listopadowego; pogadanki i odczyty uświadamiające miejscową ludność na tematy polityczne, rolnicze, pedagogiczne i zdrowotne.

Organizowane były również wycieczki dla dzieci szkolnych (( w okoliczne lasy, do Okocimia, Brzeska i Słotwiny, Melsztyna, Zakliczyna, Czarnego Lasu, Rożnowa i innych miejscowości w pobliskiej okolicy).

Rozpoczęto zakup pomocy naukowych ( ze składek dzieci), założona została biblioteka szkolna ( od 1929 r.- 46 książek) i stopniowo powiększano ją. 20 listopada został założony sklepik  szkolny, mieszczący się w kuferku wypożyczonym przez p. Jabłońskiego, przykuty łańcuchem do szafy szkolnej.

Do nauki sprowadzano "Płomyk" i "Płomyczek"; starsze oddziały redagowały własną gazetkę szkolną. Zbudowano też piaskownicę dla młodszych dzieci.

Organizowane były przedstawienia teatralne w czytelni, a dochód przeznaczony był przede wszystkim na wzbogacenie pomocy szkolnych i księgozbioru biblioteki. 

Działalność pozalekcyjna szkoły stopniowo rozszerzała się i w roku szkolnym 1936/37 prowadzono następujące organizacje:

• bibliotekę ( 1146  książek),
• sklepik szkolny- dochód przeznaczony miał być na budowę pomnika Niepodległości Polski,
• Koło Uczniowskie,
• KOPP,
• Samorząd Szkolny.

Ponadto dzieci prowadziły kronikę szkolną. Przy szkole znajdował się również ogródek, w którym odbywała się praca, ćwiczenia i lekcje.

W lipcu i sierpniu zorganizowany był dzieciniec letni, w którym znalazły opiekę dzieci z rodzin biedniejszych.

Przez cały okres od momentu powstania szkoły do czasu wybuchu II wojny światowej dzieci przebywały pod okresową opieką lekarską i higienistki z Powiatowego Ośrodka Zdrowia w Brzesku. Przeprowadzano przede wszystkim szczepienia ochronne.

               Całą tę działalność przerywa 1 września 1939 r. wybuch    wojny polsko-niemieckiej, która przekształciła się w II wojnę światową. Kierownik szkoły rozchorował się , a jego obowiązki przejęła p. A. Jabłońska.

Po przełamaniu oporu wojsk polskich wszelką władzę na ziemiach polskich zachodnich i centralnych sprawowały władze niemieckie a na wschodzie Rosjanie. 

Z dniem 1 lutego 1941 r. p. Jan Jabłoński zostaje zwolniony a stanowisko to obejmuje p. J. Kliś, nauczycielką zaś jest p. Aniela Klejnotowska.

Nauka odbywa się bez podręczników, prenumerowany jest miesięcznik "Ster"- zatwierdzony przez władze niemieckie.     

W czasie wojny wieś była uboga zorganizowano więc z inicjatywy ks. prałata Rogoża - proboszcza z Porąbki Uszewskiej dożywianie dzieci szkolnych. Ogółem korzystało z tej formy pomocy 24 dzieci. W czasie wakacji organizowany był nadal dzieciniec letni pod opieką siostry zakonnej z "Ochronki" z Porąbki Uszewskiej. Koszty ponosił "Caritas".    

Od września 1944 r. nauka odbywała się z przerwami z powodu bliskości frontu i faktu stacjonowania wojsk niemieckich w budynkach szkoły;  od lutego nauka trwa bez przerwy.

26 lutego 1945 r. stanowisko kierownika szkoły obejmuje p. Edward Surowiecki, a od 16 maja 1945 r. p. Anna Woda.

                       W dniu 9 maja 1945 r. ogłoszony zostaje koniec II wojny światowej, dzień ten był obchodzony bardzo uroczyście.

W wyniku reorganizacji Szkoła Podstawowa w Łoniowej stała się szkołą siedmioklasową.

Brak podręczników, czasopism i innych książek powodował bardzo poważne trudności w nauczaniu. Braki przygotowania uczniów z przedmiotów, których w czasie okupacji nie można było uczyć( historia, geografia) dawał się dotkliwie odczuć. Brak pomocy naukowych, zwłaszcza map, które okupant zniszczył doszczętnie, był powodem słabszych wyników w nauce.

Ministerstwo Oświaty poprzez Inspektoraty Szkolne stopniowo rozpoczęło zaopatrywanie szkoły w pomoce naukowe.

Organizowane były różne uroczystości i apele związane ze świętami narodowymi i okolicznościowymi. Na terenie szkoły  w roku szkolnym 1949/50 działały następujące organizacje: Samorząd Szkolny, PCK, Spółdzielnia, Koło Odbudowy Stolicy, Koło Przyjaciół Żołnierza, Przyjaźń Polsko-Radziecka.

W miesiącach letnich wyłonił się projekt kupna domu od p. Jadwigi Kolarzowskiej, właścicielki dworu w Łoniowej. Dotychczasowe budynki szkolne były bardzo zniszczone przede wszystkim wilgocią i zagrzybione. Projekt ten został zrealizowany w26 października 1949 r. Pieniądze na ten cel uzyskano ze sprzedaży wiejskich gruntów, a ponadto mieszkańcy wsi dobrowolnie opodatkowali się na ten cel po 500 zł z morga, by uzyskać pozostałą kwotę. Kupna budynku za kwotę 3 200 000 zł dokonał Komitet Kupna Szkoły w składzie: p. Jan Sady - sołtys, p. Jan Gawlik, p. Jan Gajda, p. Władysław Matura.

W dniu 6 listopada 1949 r. odbyła się uroczystość "otwarcia nowej szkoły", na którą zaproszeni byli goście z powiatu- inspektorzy szkolni, p. Starosta, p. Architekt, goście z gminy- p. Chamioło - wójt, p. Sekretarz Gminy, grono nauczycielskie ze szkoły w Dębnie, Woli Dębińskiej, Porąbki Uszewskiej, Niedźwiedzy i miejscowa ludność.

W listopadzie otwarto świetlicę dla młodzieży, gdzie utworzono zespół czytelniczy i taneczny.

Od września 1950 r. nastąpiła zmiana na stanowisku kierowniczym, funkcję tę objęła p. Czesława Wojnar ( na tym stanowisku pracowała do  1971 r.)  oprócz niej zaczęły pracować jeszcze dwie nauczycielki. Nauka odbywała się w klasach łączonych, dopiero od września 1952 r. nauka odbywa się w klasach oddzielnie. Jak w poprzednich latach tak i teraz obchodzono uroczystości i święta państwowe urządzając akademie dla uczniów, jak też i dla mieszkańców wsi. Duży nacisk kładziony był na wychowanie ideologiczne i patriotyczne oparte przede wszystkim na uroczystych obchodach ważnych świąt i rocznic.

Nadal  poszerzana jest baza materialna szkoły  ( w 1969 r. zakupiono telewizor), systematycznie  wzbogacana jest biblioteka szkolna  (w 1971 r posiadała już 3546 tomów, w 1976 zakupiono adapter, magnetofon i inne pomoce naukowe.

W 1971 roku odchodzi na emeryturę kierowniczka szkoły Czesława Wojnar, a obowiązki kierownika szkoły objął p. Stanisław  Linca ( pracował do 1973 r.) a w latach 1973 - 1980 p. Stanisław Pabian.

W  1977 r. obniżono stopień organizacyjny szkoły do 4 klas o 2 nauczycielach ( klasy I, II, III, IV)  pozostałe dzieci z klas V-VIII uczęszczały do Zbiorczej Szkoły Gminnej w Porąbce Uszewskiej.

W czasie wakacji wyremontowano  budynek szkolny.    Wzrastało niezadowolenie rodziców, gdyż sale i pomoce naukowe były niewykorzystane, a dzieci z klas starszych musiały pokonywać znaczne odległości i marznąc na przystankach autobusowych, by dojechać do szkoły, więc postanowiono  podjąć starania o przywrócenie klas wyższych.. Ponieważ władze oświatowe i kuratoryjne nie  rozwiązały sprawy ( otrzymano odpowiedź odmowną na te starania) do Warszawy do Ministerstwa  Oświaty i Wychowania wyjechała delegacja. Po tej interwencji przyjechał przedstawiciel Ministerstwa i wraz  z władzami gminnymi zbadano warunki nauczania. Zostało stwierdzone, że placówka nie spełnia wymagań szkoły ośmioklasowej.

Jest  wrzesień   roku 1980. Dzieci z klas V-VIII mające uczyć się w Porąbce Uszewskiej zbierały się w tutejszej szkole. Rodzice pełnili dyżury  organizując im różne zajęcia na wolnym powietrzu i w salach ( był to trzeci w historii tej szkoły strajk).

Do Łoniowej przyjechało Polskie Radio nagrywając audycję w rodzicami, przedstawicielami władz oświatowych, gminnych. Natomiast rodzice w międzyczasie wysyłają dwie kolejne delegacje do Warszawy, by na ostatku otrzymać  zapewnienie funkcjonowania w tym roku szkolnym klas I-IV, a w następnym roku szkolnym pełnej ośmioklasowej szkoły.

W roku szkolnym 1980/81 klasy VII-VIII uczęszczały do szkoły w Niedźwiedzy.

Od września 1980 r. obowiązki kierownika szkoły objęła p. Aniela Pabijan. Uczyła wraz z trzema innymi nauczycielkami: Zofią Kuras, Wandą Dadej i Barbarą Żurek  Po raz drugi rok szkolny rozpoczęto 29 września 1980 r. Pomimo trudności kadrowych, zaległości 6- tygodniowych spowodowanych strajkiem wizytatorzy gminni wizytujący szkołę w II półroczu stwierdzili, że szkoła pracowała dobrze.   Od 1 września 1981 r. placówka funkcjonowała  jako ośmioklasowa szkoła o 8 nauczycielach.

Początek lat osiemdziesiątych to lata niepokoju społecznego. Odbija się  to również na pracy nauczycieli. Decyzja o stanie wojennym zaskoczyła wszystkich i wprowadziła bardzo napiętą atmosferę, aż do samego odwołania stanu wojennego (22 lipca 1983 r.) Jednak praca przebiegała w miarę rytmicznie. Nadal były organizowane uroczystości i akademie z okazji świat narodowych.

                     Od 1 września 1990 r.  zarządzeniem Ministerstwa Oświaty wprowadzona zostaje po blisko pięćdziesięcioletniej przerwie nauka religii w szkołach jako przedmiot po dwie godziny tygodniowo w  każdej klasie. Nastąpił więc nawrót do dobrej tradycji przedwojennej, natomiast 4 grudnia 1990 r. po raz pierwszy w historii powojennej szkoły zorganizowano uroczysty apel z okazji Świąt Wielkanocnych, scenariusz przygotował ks.Adam Kardyś.

     W szkole działają  następujące organizacje: Samorząd Uczniowski, drużyna ZHP oraz zuchowa, PCK, Liga Ochrony Przyrody, Szkolne Koło Turystyczno-Krajoznawcze, Spółdzielnia Uczniowska "Sezamek", zespół wokalno-muzyczny, prowadzone są zajęcia sportowe oraz kółka przedmiotowe.Przez cały okres funkcjonowania szkoły we wsi w przeciągu 100 lat sukcesywnie rok w rok wykonywane były remonty bieżące budynków. Większość tych prac wykonywana była systemem gospodarczym.Na przełomie lat 1978/80 przeprowadzono remont kapitalny budynku (malowanie wewnątrz i zewnątrz, zmiana pokrycia dachowego na blachę, wybudowanie nowych pieców). Na przełomie lat 1994/95 założono centralne ogrzewanie, pomalowano dach, założono nowe rynny i odgromienie budynku, wykonano boisko asfaltowe oraz zastępczą salę gimnastyczną w pomieszczeniach piwnicznych. Systemem gospodarczym wykonano ogrodzenie wokół budynku.

                       15.VI.1997r.- Uroczyste  obchody jubileuszu 100-lecia istnienia szkoły.

Do tej uroczystości przygotowywaliśmy się długo. Broszura upamiętniająca historię szkoły w Łoniowej autorstwa Marii Marecik oraz Anieli Pabijan, wystawy: rysunków i prac dzieci, dokumentów historycznych, jakie zachowały się z całej historii istnienia wsi, zaproszenia dla gości, wśród których znaleźli się:Wizytator Kuratorium Oświaty w Tarnowie mgr Stanisław Pantera, władze gminne z Wójtem Gminy Dębno p. Marią Okrzesa, Przewodniczący Rady Gminy Dębno p. Franciszek Pilch oraz wszyscy radni, poseł Ryszard Kalisz córka ostatnich właścicieli dworku p. Zofia Kolarzowska- Sanakiewicz, absolwenci szkoły, wśród których najstarszym był  p. Kasper Pabijan. Uroczystość rozpoczęto Mszą Św, koncelebrowaną przez wielu księży rodaków, pracujących w naszej parafii pod przewodnictwem Ks. Franciszka Kostrzewy.Potem

występy uczniów, zespołu folklorystycznego "Łoniowiacy" ( grupa: dzieci, młodzieży i starszych). Wiele przemówień, przedstawianie osiągnięć,wspólne przeżywanie minionych chwil.

                    Od września 1999 r nastąpiła reorganizacja szkoły w ramach reformy szkolnictwa, zamiast ośmioklasowej jest teraz sześcioklasowa szkoła podstawowa, potem uczniowie uczęszczają do trzyklasowego gimnazjum.

W roku szkolnym 1999/2000 do  naszej szkoły chodzi sześć klas szkoły podstawowej oraz I klasa gimnazjum, od września 2000

roku uczniowie po szkole podstawowej uczą się w Gimnazjum w Porąbce Uszewskiej. Również od września 2000 r w

naszej szkole zostaje wprowadzona informatyka jako przedmiot nauczania. Sala komputerowa została zorganizowana i 

wyposażona głównie z finansów pozyskanych przez Radę     Rodziców  i Spółdzielnię Uczniowską "Sezamek" sala

komputerowa wraz z  dostępem do Internetu (10 stanowisk + serwer).

            W 2002 r. rozpoczęto budowę sali gimnastycznej połączonej z  budynkiem   szkoły, poprzedzoną wcześniejszymi wieloletnimi staraniami mieszkańców, radnych wsi oraz Dyrektora szkoły. Projekt sali został sfinansowany przez mieszkańców naszej miejscowości, natomiast budowa stanu surowego zamkniętego, który zakończono w 2002 r. prowadzona była na koszt Gminy Dębno. W latach późniejszych na wykończenie stanu surowego i wyposażenie w niezbędny  sprzęt gimnastyczny  Wójt Gminy Dębno pozyskał środki z Totalizatora Sportowego.

19 lutego 2006 r. nastąpiło uroczyste oddanie sali sportowej do użytku.